Wymiana stawu biodrowego

Alloplastyka stawu biodrowego jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów ortopedycznych. Polega na zastąpieniu zużytych własnych powierzchni stawowych sztucznym stawem, czyli endoprotezą.

Proteza stawu biodrowego jest wzorowana na anatomii stawu biodrowego, składa się z:

• panewki,
• trzpienia,
• oraz głowy.

Dwa elementy, czyli część udowa zwana trzpieniem wykonane są ze stopu metali biokompatybilnych, czyli tolerowanych przez organizm. Pokryte są one substancjami umożliwiającymi przyrośnięcie implantów do kości – mikroporowatym stopem tytanu, lub kryształkami  hydroksyapatytu. Wkład do panewki może być polietylenowy (polietylen wysokiej gęstości HDPE), ceramiczny lub metalowy. Głowa endoprotezy wykonana jest ze stopu metali lub ceramiki.

Istnieje wiele rodzajów endoprotez wskazanych dla konkretnego pacjenta:

• endoproteza całkowita bezcementowa,
• endoproteza przynasadowa (krótki trzpień),
• endoproteza powierzchniowa (kapoplastyka),
• endoprotezy rewizyjne.

Rozwój technologiczny biomateriałów prowadzi do zmniejszenia sił tarcia elementów protezy, odpowiedniego doboru ich wielkości oraz pozwala na coraz dłuższe używanie protez, bez uszkodzenia współpracujących elementów i konieczności reoperacji.

Odpowiedni typ protezy jest dobierany dla chorego przez lekarza prowadzącego leczenie, po dokładnym badaniu klinicznym oraz ocenie badań dodatkowych .

W AMC korzystamy wyłącznie z najnowszych konstrukcji czołowych producentów endoprotez.

WSKAZANIA

Zabieg wykonuje się u pacjentów, u których doszło do zniszczenia  powierzchni stawowych:

• najczęściej w przebiegu choroby zwyrodnieniowej,
• w przebiegu chorób zapalnych zwłaszcza reumatoidalnego zapalenia stawów,
• po urazach,
• w przebiegu jałowej martwicy głowy kości udowej.

 Objawy przemawiające za koniecznością operacji to:

• uporczywy ból utrzymujący się przez większą część dnia z niewielką lub krótkotrwałą poprawą po lekach przeciwbólowych
• trudności ze wstaniem z pozycji siedzącej
• trudności w chodzeniu, szczególnie po schodach
• ograniczenie codziennej aktywności życiowej

 PRZYGOTOWANIE DO ZABIEGU OPERACYJNEGO

Przed przyjęciem do AMC pacjent będzie poproszony o wykonanie badań laboratoryjnych. Ich zakres uzależniony jest od wieku i stanu ogólnego:

• morfologia krwi
• APTT (krzepliwość krwi)
• jonogram
• grupa krwi
• badanie ogólne moczu
• EKG (obowiązkowo po  40 roku życia)
• RTG klatki piersiowej (zdjęcie aktualne, zrobione najwcześniej pół roku przed planowanym zabiegiem)
• wszystkie dodatkowe badania zalecone przez lekarza w trakcie konsultacji.

Mogą zostać zlecone inne badania dodatkowe, w celu określenia aktualnego stanu zdrowia, np. w przypadku chorób tarczycy - wymagane są aktualne badania TSH, FT3,FT4.

1. Pacjent powinien wykonać cykl szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby.                       
2. Jeżeli chory leczy się specjalistycznie, szczególnie na choroby serca, cukrzycę, żylaki  kończyn dolnych powinien posiadać konsultację specjalistyczną o braku przeciwwskazań do leczenia operacyjnego oraz ewentualnych zaleceniach terapeutycznych na czas pobytu w AMC.
3. W okresie 10 dni przed zabiegiem należy unikać przyjmowania leków zawierających kwas acetylosalicylowy (np. Acard, Aesan, Aspiryny, Polopiryny), preparatów acenokumarolu (np. Acenokumarol, Syncumar, Cintrom), ponieważ leki tych grup zwiększają ryzyko nadmiernego krwawienia w trakcie operacji i w okresie pooperacyjnym, co powoduje wzrost możliwości powikłań.
4. Wskazane jest uzyskanie konsultacji stomatologicznej celem  wykluczenia przewlekłych ognisk zapalnych w obrębie jamy ustnej. Obecność infekcji w jamie ustnej zagraża  przedostaniem bakterii drogą krwionośną i zakażeniem protezy co wywołuje jej obluzowanie i konieczność ponownego zabiegu.
5. Zalecona jest normalizacja masy ciała. Nadmierna masa ciała zwiększa szybkość „zużywania” endoprotezy.
6. Poprawa kondycji fizycznej przed zabiegiem zaowocuje szybszym powrotem do pełnej sprawności po zabiegu. Szczególnie zalecone jest wzmocnienie mięśni kończyny dolnej i górnej.
7. Pacjent powinien zorganizować sobie funkcjonowanie w domu po zabiegu. Ustawienie mebli umożliwiające chodzenie o kulach lub z balkonikiem, usunięcie przedmiotów o które można potknąć się w trakcie chodzenia, eliminując w ten sposób ryzyko upadku. Zapewnić pomoc innych osób (transport z AMC, przygotowywanie posiłków)
8. Bezpośrednio po zabiegu należy unikać zginania w st. biodrowych powyżej 90 stopni (zakaz siadania na niskich sofach, fotelach) obowiązuje zakaz przywodzenia, krzyżowania nóg, zakładania nagi na nogę, istnieje konieczność spania z poduszką między nogami.

Planowy zabieg operacyjny nie może zostać wykonany w przypadku złego stanu zdrowia pacjenta, w dniu zaplanowanej operacji. Wszelkiego rodzaju infekcje bakteryjne, czy wirusowe oraz nieustabilizowane choroby przewlekłe, spowodują odstąpienie lekarza od zaplanowanego zabiegu operacyjnego do czasu poprawy stanu zdrowia lub wyjaśnienia wątpliwości medycznych. Zlecone w okresie przedoperacyjnym badania mają za zadanie pomóc lekarzowi w określeniu aktualnego stanu zdrowia i możliwości jego poprawy, do dnia wyznaczonej operacji.

POBYT  W KLINICE

W dniu zabiegu należy pozostać na czczo, nie przyjmować pokarmów, pić płynów i żuć gumy.  Rodzaj znieczulenia wybierany jest przez lekarza anestezjologa, po rozmowie z pacjentem. Najczęściej jest to znieczulenie rdzeniowe, z wyłączeniem czucia - od pasa w dół. Operacja przeciętnie trwa 60-90 min. Po zabiegu pacjent wraca na oddział, gdzie pozostaje pod dokładnym nadzorem.

Prowadzone jest wczesne uruchomienie pacjenta. Przy pomocy rehabilitanta pacjent jest pionizowany, uczony chodzenia o kulach, uczony wykonywania ćwiczeń. Około 2 doby po zabiegu usuwany jest dren, zabezpieczający przed rozwijaniem się krwiaka w miejscu zabiegu. Około 4 dnia pacjent jest wypisywany do domu.

CZYNNIKI RYZYKA

Zabieg alloplastyki jest generalnie procedurą bezpieczną, jednak nie istnieje zabieg operacyjny po którym nie mogą wystąpić powikłania. Świadomość istnienia takiego ryzyka pozwala personelowi podjąć działania zmniejszające prawdopodobieństwo ich wystąpienia, a w razie ich zaistnienia wdrożyć szybkie i skuteczne postępowanie.

• Infekcje wczesne - są praktycznie wyeliminowane przez skrupulatne przestrzeganie procedur na bloku operacyjnym oraz w okresie pooperacyjnym, ponieważ dysponujemy najnowocześniejszą salą operacyjną spełniającą, a nawet przekraczającą obowiązujące wymagania.

Dysponujemy własną nowoczesną sterylizatornią rygorystycznie przestrzegając zasad sterylizacji, stosujemy jednorazowe materiały,  nowoczesne środki odkażające,

• Infekcje późne nie związane z samym zabiegiem,  endoproteza to duże ciało obce i w jej otoczeniu łatwo mogą osiąść bakterie znajdujące się w ustroju (niewyleczone zęby, infekcja dróg moczowych). Dlatego należy zwalczać wszelkie potencjalne ogniska infekcji w organizmie.

Większość infekcji udaje się skutecznie leczyć antybiotykami, lecz masywne zakażenie może zmusić do wykonania ponownej operacji włącznie z usunięciem  protezy. Po wyleczeniu zapalenia kilkanaście tygodni później, ponownie wszczepia się inną endoprotezę.

1. Złamania. Istnieje niewielkie ryzyko złamań kostnych w obrębie kości udowej lub panewki. Najczęściej mają ograniczony zasięg i same ulegają wygojeniu, czasem wymagają zespolenia wymagającego dłuższego nieobciążania kończyny.
2. Zwichnięcia. Polegają na przemieszczeniu głowy protezy z panewki. Najczęstszą przyczyną jest upadek. Zwichniętą protezę przeważnie udaje się nastawić nieoperacyjnie, rzadko wymagane jest repozycja operacyjna, czasem z korekcją położenia elementów implantu. Bardzo ważne dla zmniejszenia ryzyka zwichnięcia jest również właściwe zachowanie pacjenta po zabiegu.
3. Obluzowanie protezy. Z upływem czasu użytkowania proteza może się obluzować wobec otaczającej ją kości. Wpływ na to mają zarówno osobnicze właściwości tkanki kostnej, jak i sposób użytkowania sztucznego stawu. Leczeniem z wyboru jest wymiana protezy. Aktualny czas przeżycia endoprotez wynosi ok. 15-20 lat dla starszych konstrukcji. Można oczekiwać, że współczesne najnowsze konstrukcje endoprotez pozwolą na wydłużenie czasu użytkowania.
4. Zakrzepica żylna. Brak ruchu w okresie pooperacyjnym sprzyja powstawaniu zakrzepów z żyłach kończyn dolnych. Standardowo każdy pacjent otrzymuje profilaktykę przeciwzakrzepową w okresie pobytu w AMC. Może mieć ona formę zastrzyków lub tabletek doustnych. Konieczne jest jej utrzymanie przez 6 tygodni po zabiegu.
5. Zmiana długości kończyny. Pomimo szczególnej uwagi mającej na celu odtworzenie długości kończyny - zdarza się, że w trakcie zabiegu dochodzi do wydłużenia lub skrócenia operowanej nogi. Najczęściej jest to spowodowane warunkami anatomicznymi, stopniem destrukcji stawu lub dążeniem do wytworzenia maksymalnej stabilności stawu. Najczęściej zaburzenia długości nie przekraczają 1 cm i nie stanowią istotnego problemu dla pacjenta.
6. Skostnienia okołoprotezowe. Pewien odsetek pacjentów posiada tendencje do wytwarzania skostnień po zabiegu w tkankach miękkich, powodujące niebolesne ograniczenia zakresu ruchu.
7. Reakcje alergiczne. Zdarzają się rzadkie uczulenia na stopy metali, z których wykonane są implanty. Jeśli zdarzały się reakcje alergiczne na metale wskazane jest wykonanie testów uczuleniowych. Możliwe jest wówczas zastosowanie protezy wykonanej bez użycia tych metali, lub pokrytej specjalną warstwą ochronną.

Zobacz cennik << wstecz